who were born between 1913 and 1929. When Luyten started on the project three years ago, Armando, Loes van der Horst, Ata Kandó, Ger Lataster, Henk Peeters, Roger Raveel, Nono Reinhold, JCJ Vanderheyden and Co Westerik were among the oldest generation of living artists. Since then six of them have passed away. During the late 1950s and early 60s they made their debuts in painting, sculpture, photography, printmaking and textile art. In subsequent decades they helped to shape the Dutch and Belgian visual art scenes with their innovative approaches and frequently unconventional use of material.

Although the past is implicitly present throughout Life’s Work, Luyten envisaged something other than a retrospective view of that period. In the nine-part work that she has composed on the basis of these artists, she actually gives consideration to their present ages. Their lives as artists are contained in double portraits, each one opening a segment. The black-and-white photograph on the left dates from the artist’s early days, while the portrait on the right is recent. Time has left its mark; but in the young face there is sometimes a glimpse of an attitude toward life that shows in the older one, just as the aged countenance can, on the other hand, be alight with some hint of the artist from bygone years.

Starting with the close-up in black-and-white, the portraits are slowly developed with sound, color and movement. A turn of the head, an expression on the lips, a blink of the eye: they’ve all been portrayed with intent and close observation. Almost in passing, the artists talk about getting older, or about their lives as artists. The most telling moments, however, are those of calm and intimacy, when they’ve abandoned any urge to keep up appearances.

With Life’s Work Margriet Luyten has given new meaning to the theme that has continued to fascinate her since undertaking a photo project on the final stage of her mother’s life. In Ella (2002-2005) and in the photo series Insomnia (2008-2009) and Mortals (2006-2008), she employed the technique of gum printing and the cyanotype process as a visual metaphor for the impalpable quality of life and death. Luyten has made use of moving images for the first time in Life’s Work; now, too, the way in which she uses the medium contributes greatly to the intensity of the work. The calm of old age is visually translated into a subdued use of color, scant sound and slow images. The stratification inherent in the printing procedures of previous projects now takes shape through intervals of time. The nine portraits share the same structure in which sound, color, movement and space are employed as successive elements. Within the limited time span of each of these four minutes, the portraits assume depth and nuance. Luyten attempts to fathom the essence of life’s final phase and, at the same time, shows how every artist actively continues to characterize his or her own sense of age: with resignation or denial, somewhat rebelliously or rather with mild perspective, with astonishment or perhaps a tinge of aloof irony.
(text: Hanneke de Man)

2010 – 2013
duration: 40 minutes

In Levenswerk, het videowerk van Margriet Luyten dat van 15 november 2013 t/m 26 januari 2014 in Museum de Pont in Tilburg werd getoond, staan negen beeldend kunstenaars centraal die geboren zijn tussen 1913 en 1929. Toen Luyten drie jaar geleden aan het project begon, behoorden Armando, Loes van der Horst, Ata Kandó, Ger Lataster, Henk Peeters, Roger Raveel, Nono Reinhold, JCJ Vanderheyden en Co Westerik tot de oudste generatie levende kunstenaars. Inmiddels zijn zes van hen overleden. Eind jaren vijftig en begin jaren zestig braken ze door als schilder, beeldhouwer, fotograaf, graficus en textielkunstenaar. In de daarop volgende decennia waren zij met hun vernieuwende visie en vaak onconventionele materiaalgebruik medebepalend voor het gezicht van de beeldende kunst in Nederland en België.

Hoewel het verleden impliciet alom aanwezig is, stond Luyten met Levenswerk iets anders voor ogen dan een terugblik op die periode. In het negenluik dat zij van deze kunstenaars heeft gemaakt, staat zij juist stil bij hun lange leven als kunstenaar. Dat ligt vervat in het dubbelportret, waarmee ieder deel opent. De zwart-wit foto links dateert uit de beginperiode van hun kunstenaarschap, het rechter portret is van recente datum. De tijd heeft zijn werk gedaan, maar soms treft in het jonge gezicht al een zweem van het levensgevoel dat het oudere heeft getekend, zoals andersom in het doorleefde gelaat iets oplicht van de kunstenaar uit vroeger jaren.

Vanuit de stilstaande close-up in zwart-wit krijgen de gefilmde portretten van de oudere kunstenaars steeds meer reliëf door de toevoeging van geluid, kleur en beweging. Een draaiing van het hoofd, het trekken van de mond of het knipperen met de ogen zijn aandachtig en van zeer nabij in beeld gebracht. Bijna terloops spreken zij over de ouderdom of het kunstenaarschap. Het meest veelzeggend zijn echter de momenten van verstilling en intimiteit waarin zij iedere behoefte om de schijn op te houden, achter zich hebben gelaten.

Met Levenswerk heeft Margriet Luyten een nieuwe invulling gegeven aan het thema dat haar sinds het fotoproject over de laatste levensfase van haar moeder heeft beziggehouden. In Ella (2002-2005) en in de fotoseries Insomnia (2008-2009) en Stervelingen (2006-2008) paste zij de techniek van de gomdruk en de cyanotypie toe als beeldende metafoor voor de ongrijpbaarheid van leven en dood. In Levenswerkheeft zij voor het eerst bewegend beeld toegepast en ook nu draagt de manier waarop zij het medium gebruikt, sterk bij aan de intensiteit van het werk. De verstilling van de ouderdom krijgt een beeldende vertaling in het ingehouden kleurgebruik, het spaarzame geluid en de trage beeldvoering. De gelaagdheid die in vorige projecten besloten lag in het drukprocedé, krijgt nu vorm in het tijdsverloop. De negen portretten hebben eenzelfde opbouw, waarin geluid, kleur, beweging en ruimte als elkaar opvolgende elementen worden ingezet. Binnen de beperkte tijdspanne van elk zo’n vier minuten krijgen de portretten diepte en nuance. Luyten probeert door te dringen tot de essentie van de laatste levensfase en laat tegelijkertijd zien hoe elk van de kunstenaars, op dat moment nog altijd actief, de ouderdom kleurt: met berusting of ontkenning, enigszins opstandig of juist relativerend, zich verbazend of met een vleugje afstandelijke ironie.
(tekst: Hanneke de Man)

2010 – 2013
Duur: 40 minuten